Future-proof verwarmen met een warmtepomp

Installateur vinden
Foto van Vitocal 150-A warmtepomp van Viessmann voor een woning.

Warmtepompen halen hernieuwbare energie uit de aarde, zon, grondwater of lucht. In alle gevallen verminderen zij het verbruik van fossiele brandstoffen, besparen zij waardevolle bronnen en zorgen zij voor een lagere CO2-uitstoot.

Warmtepompen in één oogopslag: types, voordelen

Warmtepompen zijn de keuze bij uitstek voor wie zijn energiekosten wil drukken en op een ecologisch meer verantwoorde manier warmte wil opwekken. De energie die warmtepompen nodig hebben, is in de natuur namelijk in overvloed en gratis aanwezig. Om die energie bruikbaar te maken, heeft dit volwaardige verwarmingssysteem maar heel weinig stroom nodig voor de aandrijving en de pomp. Een warmtepomp werkt onafhankelijk van fossiele brandstoffen en draagt actief bij aan de beperking van de CO₂-uitstoot en de bescherming van het klimaat.

Overzicht van de voordelen van een warmtepomp

Efficiënt gebruik van gratis beschikbare energie uit bodem, lucht, grondwater of zon
Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen zoals olie en gas
Helpt mee de CO₂-uitstoot te beperken
Combinatie met mechanische ventilatie levert een volledig klimaatregelingssysteem

Geavanceerde en individuele oplossingen van Viessmann

Warmtepompen van Viessmann hebben nog voordelen. De buitenunit van de nieuwste warmtepomp Vitocal is door zijn geavanceerde akoestische design bijzonder stil. Bovendien kunnen de meeste warmtepompen van Viessmann ook actief of passief koelen. Naast hun traditionele toepassing als verwarmingssysteem op koude dagen kunnen ze het ook in de zomer aangenaam maken door koele lucht naar binnen te halen. Hoe dat precies in zijn werk gaat, lees je in Natuurlijke en actieve koeling.

Dankzij het ruime aanbod van Viessmann is er voor elke toepassing en behoefte wel een warmtepomp. Vanaf het eerste ontwerp kan er rekening worden gehouden met structurele en geologische omstandigheden, en zelfs met de persoonlijke warmtebehoefte. Warmtepompen werken efficiënt op zich, maar zijn ook makkelijk te combineren met een zonne-installatie en/of bestaande verwarmingsinstallaties op olie of gas. Er is dus voor ieder wat wils, wat je voorkeuren ook zijn.
Verschillende verwarmingssystemen vereisen verschillende temperaturen. Voor radiatoren heb je bijvoorbeeld water met een temperatuur tot 70  graden Celsius nodig. Bij vloerverwarming is een aanvoertemperatuur van slechts 35  graden Celsius dan weer voldoende. Om een systeem met warmtepomp zo zuinig mogelijk te laten werken, is het hele verwarmingssysteem van belang. Warmtepompen van Viessmann kunnen zowel vloerverwarming als radiatoren van voldoende warmte voorzien. Daardoor zijn ze geschikt zowel voor de renovatie van oudere woningen als voor nieuwbouwprojecten.

Verwarmen volgens het principe van een koelkast

Een warmtepomp werkt volgens een eenvoudig en verbazingwekkend efficiënt principe: zoals een koelkast, maar dan omgekeerd. Terwijl een koelkast warme lucht naar buiten afvoert, haalt een warmtepomp energie uit de bodem, de lucht of het grondwater, en voert die via het verwarmingssysteem naar binnen.

De afbeelding geeft weer hoe de compressor van een warmtepomp werkt.
Hoe centraler, hoe warmer: met een begintemperatuur tussen 5 en 18 °C wordt een aanvoertemperatuur tot 72 °C gehaald.

Koelcircuit van een warmtepomp van Viessmann kort uitgelegd

Hoe goed een warmtepomp rendeert, hangt heel sterk af van het ontwerp van het koelcircuit. Viessmann gebruikt daar dan ook de meest geavanceerde onderdelen voor. Die garanderen een stille werking, weinig trillingen en een lange levensduur. Om warmte te genereren, wordt thermische energie onttrokken aan de omgeving en gebruikt om een koelvloeistof te laten verdampen die bij een lage temperatuur al kookt. Een elektrisch aangedreven compressor perst het gas dat ontstaat vervolgens samen, waardoor de temperatuur ervan stijgt. Een warmtewisselaar brengt de energie van het verwarmde gas over naar de verwarmingskring. De koelvloeistof, nog altijd onder druk, condenseert opnieuw en zet uit in een expansieventiel. De temperatuur daalt daarbij sterk. Dan begint de hele cyclus opnieuw en wekt de warmtepomp weer warmte op.

  

Wil je graag weten hoe dit precies in zijn werk gaat? Klik door naar Hoe werkt een warmtepomp?. Je vindt er ook terug hoeveel stroom een warmtepomp nodig heeft en krijgt tips over hoe je eenvoudig je elektriciteitskosten kunt drukken.

Het type warmtepomp hangt af van de energiebron

Warmtepompen halen energie uit de omgeving om gebouwen en water te verwarmen. Er zijn verschillende bronnen die daarvoor in aanmerking komen. De beste warmtebron voor een warmtepomp? Dat hangt af van de lokale omstandigheden en de warmtebehoefte, en verschilt dus van geval tot geval. Warmtepompen van Viessmann bestaan al sinds de jaren 1970 en gebruiken verschillende energiebronnen:

  • Lucht
  • Grond
  • Water

Wie een warmtepomp zoekt voor nieuwbouw of renovatie, vindt bij Viessmann een ruim aanbod, met modellen voor alle warmtebronnen en -behoeften. De juiste technologie van Viessmann helpt je vanaf dag één je verwarmingskosten te verlagen én je ecologische voetafdruk te verkleinen. Meer informatie over warmtepompen vind je ook op de pagina tips en advies.

Warmte uit lucht

Lucht is overal beschikbaar, én je hoeft er niet voor te betalen. Bovendien bevat omgevingslucht altijd warmte, zelfs als het buiten koud aanvoelt. De laagste fysische temperatuurlimiet is -273,15 graden Celsius. Dat betekent dat elke temperatuur die hoger is thermische energie bevat die we kunnen benutten. Maar ook al is het theoretisch mogelijk, een luchtwarmtepomp zal maar zuinig werken tot een temperatuur van ongeveer -20 graden Celsius. De warmtepomp kan zowel binnen als buiten worden geplaatst. Meer informatie over hoe deze warmtepomp werkt, vind je bij Hoe werkt een lucht/water-warmtepomp?.

Foto van een huis met een lucht/water-warmtepomp, waterboiler en buffervat van Viessmann.

[1] Warmtepomp Vitocal
[2] Warmwaterboiler
[3] Cv-waterbuffervat

Warmte uit de bodem (met collectoren of sondes)

De aarde bevat een enorme hoeveelheid energie, die ook nog eens haast onuitputtelijk is. Deze warmtebron produceert relatief hoge en constante temperaturen. Vanaf een diepte van ongeveer 10 meter blijven die temperaturen vrij hoog, zelfs tijdens de winter. En hoe dieper je gaat, hoe sterker de temperaturen én de hoeveelheid thermische energie toenemen. Met een grond/water-warmtepomp kan een fractie van die energie worden gebruikt voor centrale verwarming en huishoudelijk warm water.

Er zijn twee hoofdmethodes om de warmte voor dit type warmtepomp aan de bodem te onttrekken. Geothermische collectoren, zoals oppervlakte- of sleufcollectoren of energie-absorberende matten, worden vlak onder de grond gelegd. Ze absorberen thermische energie met hun uitgebreide leidingstelsel en geven die vervolgens door aan de warmtepomp. Geothermische sondes worden dan weer verticaal of schuin in de bodem geboord en onttrekken thermische energie op een diepte van 40 tot 100 meter. Je hebt er dan ook minder plaats voor nodig dan voor geothermische collectoren.

In vergelijking met lucht/water-warmtepompen halen grond/water-warmtepompen doorgaans een hoger rendement, op welke manier de warmte ook wordt 'gewonnen'. De installatie vergt wel meer werk, door de grote hoeveelheid ruimte die nodig is of omdat er een vergunning bij komt kijken. Meer informatie over deze warmtebron vind je bij Hoe werkt een grond/water-warmtepomp?.

Foto van een huis met een grond/water-warmtepomp, sonde, waterboiler en buffervat van Viessmann

[1] Vitocal warmtepomp
[2] Warmwaterboiler
[3] Cv-waterbuffervat

Warmte uit grondwater

Grondwater is ook een uitstekende energiebron, want het hele jaar door heeft het een constante temperatuur van meer dan 10 graden Celsius. Voor deze thermische energie heb je wel een putsysteem met een pompput en een retourput nodig. Belangrijk bij dit soort warmtepomp is dat het water beschermd wordt. In bepaalde gevallen zullen overheden een vergunning voor zo'n water/water-warmtepomp weigeren. Het is dan ook belangrijk dat je bij je gemeente inlichtingen inwint voor je zo'n systeem koopt.

Maar zelfs in gebieden waar een putsysteem wordt vergund, is het niet gegarandeerd dat je systeem rendabel zal werken. De samenstelling van het water speelt namelijk een grote rol voor een vlotte en efficiënte werking van de warmtepomp. Als een water/water-warmtepomp niet mogelijk is, kan een grond/water-warmtepomp met ijsreservoirs of geothermische collectoren een goed alternatief zijn.

Foto van een huis met een water/water-warmtepomp, waterboiler en buffervat van Viessmann

[1] Warmtepomp Vitocal
[2] Warmwaterboiler
[3] Cv-waterbuffervat

Een  warmtepompboiler  wordt alleen gebruikt voor huishoudelijk warm water. De boiler kan zowel buitenlucht als circulatielucht gebruiken als warmtebron. Hij werkt los van het verwarmingssysteem en kan, met de juiste onderdelen, optimaal gebruikmaken van zonne-energie die je zelf opwekt. Een warmtepompboiler die circulatielucht gebruikt als warmtebron, haalt ook vocht uit die ruimte. Zo krijgen schimmels geen kans. Als de boiler gekoppeld wordt aan een bestaand ventilatiesysteem, kan die bepaalde kamers ook op een gecontroleerde manier verluchten. Om onderdruk te vermijden, moet er ook een actief ventilatiekanaal zijn. Warmtepompboilers van Viessmann zijn ontworpen om te werken met circulatielucht of buitenlucht. Als optie zijn een geïntegreerde warmtewisselaar en een regelmechanisme verkrijgbaar, om het systeem te laten werken op zonne-energie.

Warmte uit de bodem, uit de lucht en van de zon (ijsreservoirsysteem)

Een systeem met ijsreservoirs combineert energie uit de lucht met geothermische energie. Ook zonnestralen zijn een geschikte warmtebron. Dit systeem is geschikt voor elk gebouw waar veel behoefte is aan verwarming of koeling. Daarom zie je het vooral in het bedrijfsleven en bij lokale overheden. Het ijsreservoir wordt gevuld met water en net onder het aardoppervlak ingegraven. In het reservoir zit een spiraal van buizen, die op hun beurt een antivriesmiddel bevatten. Het water in het reservoir werkt als warmtebron door onder meer de warmte van de aarde te gebruiken om zichzelf steeds opnieuw te regenereren. Als je het ijsreservoir combineert met thermische zonnecollectoren op het dak, onttrekt het systeem warmte uit de omgevingslucht en zonnestralen en voert die naar de opslagmodule. Wil je graag weten hoe dit precies in zijn werk gaat? Klik door naar IJsreservoir.

IJsreservoir voor koeling: in de zomermaanden is het ijsreservoir ook ideaal om gebouwen op een natuurlijke manier te koelen. Daarvoor wordt het water in het reservoir aan het einde van het verwarmingsseizoen veranderd in ijs door er energie aan te onttrekken, waardoor het regeneratieproces stilvalt. Het ijs dient dan als reservoir voor natuurlijke koeling.

Afbeelding van een huis met een warmtepomp van Viessmann, ijsreservoir en lucht-/zonnecollector.

[1] Warmtepomp Vitocal
[2] IJsreservoir
[3] Zonnecollector

De hybride warmtepompen van Viessmann combineren twee energiebronnen in één toestel: een uiterst efficiënt systeem dat een moderne olie- of CV-ketel combineert met een warmtepomp die via gratis milieuenergie hernieuwbare energie produceert. De intelligente energiemanager Hybrid Pro Control kan automatisch de meest gunstige en efficiënte bedrijfsmodus selecteren.

Prestatiecoëfficiënt (COP): wat betekent dat?

Wie verwarmt met warmtepompen van Viessmann vertrouwt op beproefde technologie én beschermt tegelijkertijd het milieu. Waarom? Omdat alle toestellen zijn uitgerust met de beste onderdelen en een hoge COP hebben. De COP (prestatiecoëfficiënt) is een momentopname en geeft een antwoord op deze vraag: hoe verhoudt de opgewekte bruikbare warmte zich tot de verbruikte stroom?

Bij het ontwerp van een systeem is het echter belangrijk om de verwachte werking over een heel jaar in aanmerking te nemen. Daarvoor wordt de hoeveelheid geproduceerde warmte berekend in verhouding tot de totale elektriciteitsbehoefte van het warmtepompsysteem, rekening houdend met het vermogen van de pompen, regelmechanismen enz. De uitkomst noemen we de seizoensprestatiefactor of SPF.

Simpel gezegd is de COP een belangrijke referentiewaarde voor warmtepompen. Hoe hoger deze coëfficiënt, hoe efficiënter de warmtepomp werkt. Welke andere factoren belangrijk zijn voor een veilige en zuinige werking, dat ontdek je in Een warmtepomp kopen.

Groot besparingspotentieel

Warmtepompen helpen het leefmilieu in stand te houden en tegelijkertijd drukken ze je kosten. Onderstaande tabellen geven een idee van hoeveel je kunt besparen. Onderstaande tabel geeft een idee van hoeveel je kunt besparen.

TechnologieGasbesparingCO₂-besparing/jaarEnergiekostenbesparing/jaar
Lucht/water-warmtepomp Vitocal 250-A*100%35%€ 1900
Lucht/water-warmtepomp Vitocal 250-A met thuisbatterij*100%100%€ 4440
Gascondensatieketel met hybride warmtepomp Vitocal 250-SH*86%34%€ 1710

* Waarden op basis van simulaties voor een standaardgezin, uitgevoerd in Potsdam, Duitsland. Eengezinswoning met een huishouden van 4 personen (met bestaande gasketel), 150 m² bewoonbare oppervlakte en een gasverbruik van 2500 m³. Afgeronde verbruikskosten aan de hand van standaardwaarden van de Duitse Energie Informationsdienst. Voor de berekening van de economische efficiëntie werden de energieprijzen van Destatis (het Duitse Bureau voor de Statistiek) gebruikt. Investeringskosten: brutocatalogusprijs van Viessmann plus gemiddelde installatiekosten (kan van geval tot geval verschillen).

Opmerking: onze berekeningen zijn theoretische voorbeelden op basis van verschillende veronderstellingen en afhankelijk van bepaalde algemene omstandigheden. Wij kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid en de overdraagbaarheid op werkelijke systemen. De werkelijke kosten en mogelijke besparingen kunnen verschillen en moeten voor elk specifiek geval worden berekend op basis van de bijzondere en algemene omstandigheden van de locatie in kwestie.

Warmtepompen voor grote gebouwen

Warmtepompen zijn niet alleen interessant voor wie in een huis of appartementsgebouw woont. Ook bedrijven en overheden kunnen de vruchten plukken van deze efficiënte en schone technologie. Dat kan met hoogrendementsinstallaties, ontworpen voor permanent hoge rendementen en met een groot aantal thermische vermogens. Grote warmtepompen van Viessmann hebben thermische vermogens van 50 tot 600  kW en kunnen ook hoge aanvoertemperaturen tot 90  graden Celsius aan. Behalve de bodem zijn ook grondwater en de buitenlucht geschikt als warmtebron. Ook restwarmte is een valabele bron van energie, vooral bij industriële toepassingen. Net als de meeste warmtepompen met lagere vermogens zijn veel grote warmtepompen ook ideaal om te koelen.  Grote warmtepompen uitbreiden als bivalent systeem.

Ook voor renovatieprojecten zijn ze uitermate geschikt. Grote warmtepompen van Viessmann zijn namelijk perfect te combineren met bestaande verwarmingssystemen. Traditionele systemen op olie of gas aanvullen met een warmtepomp is dus mogelijk.  

Vitocal 300-G in cascade